بررسی عملكرد دولت یازدهم در بخش كشاورزی نشان می دهد در این مدت، تحولات مبتنی بر اقتصاد مقاومتی به خوبی مسیر خود را طی می كند به گونه ای كه همسو با كاهش واردات، تولید و صادرات افزایش یافته و امنیت غذایی محقق شده است.

به گزارش روابط عمومی کانون انجمن های صنایع غذایی ایران به نقل از ایرنا، آمارهای مربوط به رشد اقتصادی كشور نشان می دهد كه بخش كشاورزی در مدت سپری شده از دولت یازدهم، مسیر توسعه خود را پیدا كرده و توانسته است شعار امسال كه از سوی رهبر معظم انقلاب «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» نامگذاری شده است را به خوبی محقق سازد.
وزارت جهاد كشاورزی، «ارتقاء بهره وری و افزایش تولیدات محصولات راهبردی و نهاده­ها، ذخایر راهبردی محصولات كشاورزی، توسعه صادرات موادغذایی و محصولات كشاورزی و استفاده از منابع تولید خارجی در چارچوب كشت­های فراسرزمینی» را از برنامه های خود در چارچوب اقتصاد مقاومتی اعلام كرده است.
براساس آمارهای اعلام شده وزارت جهاد كشاورزی در دولت یازدهم، تولیدات كشاورزی از حدود 97 ملیون تن در سال 1392 با 15.4 درصد رشد در سال 94 به بیش از 112 ملیون تن رسید.
همچنین در راستای حفظ، احیا و پایداری منابع و توان تولیدی كشور، در دو سال گذشته سامانه های نوین آبیاری در سطح 270 هزار هكتار و شبكه های آبیاری و زهكشی در سطح 200 هزار هكتار به اجرا درآمده است.
در این مدت، عملیات آبخیزداری نیز در سطح یك میلیون و 340 هزار هكتار صورت گرفته كه طبق برآوردها، با این سطح از آبخیزداری، علاوه بر تقویت پوشش گیاهی، حداقل 500 مترمكعب آب در هر هكتار ذخیره سازی می شود.
از سوی دیگر، توسعه كشت نشایی به جای بذركاری با تولید بیش از یك میلیارد نشا و با صرفه جویی آب به میزان حداقل سه هزار مترمكعب، اجرای عملیات جنگل كاری در 90 هزار هكتار اراضی كشور و عملیات بیابان زدایی و كنترل كانون های بیابانی در سطح 59 هزار هكتار، از دیگر اقدام های وزارت جهاد كشاورزی در دو سال گذشته است.
همچنین برای حفظ و صیانت از منابع طبیعی و اراضی كشاورزی اقدام های مهمی صورت گرفته كه از جمله می توان به ارتقای 60 درصدی ضریب حفاظتی اراضی كشاورزی و كاهش 50 درصدی تخلف و تغییر كاربردی های غیرمجاز نسبت به سال 92 و راه اندازی یگان ویژه حفاظت اراضی كشاورزی برای نخستین بار در 250 نقطه بحرانی كشور اشاره كرد.
در این مدت همچنین، میزان تولید و سطح حمایت های عمومی دولت از كشاورزان افزایش یافته است به طوری كه بیش از 28 هزار دستگاه انواع تراكتور و كمباین و بیش از 26 هزار دستگاه انواع ادوات عمده كشاورزی به كشاورزان تحویل و 50 رقم اصلاح شده بذر و نهال در بخش های زراعت و باغبانی تولید و معرفی شده است.
تامین مناسب، به موقع و تثبیت قیمت كودهای شیمیایی، اعلام به موقع و مناسب قیمت های خرید تضمینی محصولات كشاورزی و تامین، فرآوری و دسترسی آسان كشاورزان به انواع نهاده های مورد نیاز مانند نهال های شناسنامه دار، بذور با كیفیت، سموم، آفت كش ها و واكسن های دامی نیز از دیگر اقدام ها به منظور افزایش سطح حمایت های عمومی دولت از تولیدكنندگان محسوب می شود.
از سوی دیگر با روی كارآمدن دولت یازدهم، تلاش شده ضریب امنیت غذایی با اتكا به تولیدات داخلی افزایش یابد؛ بررسی ها و آمارها نیز از افزایش 67 درصدی میزان خرید گندم داخلی از 4.8 میلیون تن در سال 92 به بیش از هشت میلیون تن در سال 94، افزایش 400 هزار تنی تولید شكر استحصالی از چغندرقند و نیشكر نسبت به سال 92 با تولید یك میلیون و 500 هزار تن در سال 94 و دستیابی به ركورد بی سابقه تولید این محصول در 20 سال گذشته حكایت می كند.
در دو سال گذشته، وزارت جهاد كشاورزی به رونق اقتصادی، توسعه و تجارت محصولات كشاورزی نگاه استراتژیك داشته به طوری كه با مجموعه اقدام های صورت گرفته، تراز تجاری كشاورزی و غذایی روند مثبت را طی كرده و از منفی 8.1 میلیارد دلار سال 1392 به منفی 5.4 میلیارد دلار در سال 1393 بهبود یافته است.
در این مدت، واردات و مازاد بر نیاز مصرف برای حمایت از تولید داخل 30 درصد كاهش یافته و بخش كشاورزی توانسته است در فضای كسب و كار كشور سهم 32.6 درصدی را به خود اختصاص دهد.
همچنین صادرات 332 هزار تنی مرغ و تخم مرغ برای نخستین بار از كشور در این دوره اتفاق افتاده كه نشانه ای از توسعه تجارت محصولات كشاورزی است.
در دولت تدبیر و امید، وزارت جهاد كشاورزی به دنبال ایجاد ظرفیت های جدید تولید محصولات كشاورزی بوده و در این زمینه می توان به آبزی پروری در آب های دریاهای جنوب و شمال كشور با استفاده از فن آوری پرورش ماهی در قفس و با پیش بینی تولید 200هزار تن در برنامه ششم توسعه، زراعت گیاهان دارویی و توسعه و گسترش صنایع فرآوری، بسته بندی و بازاریابی محصولات تولیدی اشاره كرد.
این وزارتخانه همچنین برای ایجاد ظرفیت های جدید تولید به سمت توسعه كشت محصولات زراعی مانند كشت پاییزه چغندرقند به دلیل محدودیت آبی با اتكا به ارقام سازگار و ایجاد باغ های دیم مثمر در اراضی شیبدار با بارش بیش از 400 میلی متر روی آورده است.
همچنین در این مدت 28 هزار میلیارد ریال برای توسعه روش های نوین آبیاری برای بهره وری مناسب و مصرف بهینه آب كشاورزی با توسعه روش های نوین آبیاری در كشور اختصاص یافته است. خوداتكایی 90 درصدی ایران در تولید حبوبات و برداشت 700 هزار تن حبوبات از 825 هزار هكتار در سال 94، از دیگر اقدامات بخش كشاورزی كشور است.
به گفته مسئولان وزارت جهاد كشاورزی، 80 درصد جو و بخش زیادی از علوفه های تازه مانند یونجه و شبدر مورد نیاز كشور در داخل تولید می شود.

** لغو تحریم ها حجم تجارت محصولات كشاورزی را افزایش داد
آمارها نشان می دهد در دولت یازدهم با اجرای برجام و لغو تحریم ها، تعاملات بین المللی به ویژه در تجارت محصولات كشاورزی، مسائل قرنطینه ای افزایش یافت به طوری كه نهاده های كیفی تری از كشورهای اروپایی به كشور وارد می شود.

** تراز بازرگانی بخش كشاورزی مثبت پنج میلیارد دلار
براساس گزارش های سازمان مدیریت و برنامه ریزی كشور، تراز بازرگانی بخش كشاورزی در سال گذشته مثبت پنج میلیارد دلار بوده است. همچنین ذخایر استراتژیك گندم از 300 هزار تن در سال 1392 به بیش از 6 میلیون تن افزایش یافته و این میزان ذخایر به معنی مقاوم شدن اقتصاد در برابر تكانه های خارجی است. خرید گندم با رشد 68 درصدی از 8.4 میلیون تن در سال 1392 به 1.8 میلیون تن در سال 1394 افزایش یافت.
در این رابطه محمدباقر نوبخت رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی، درباره موفقیت وزارت جهاد كشاورزی در اجرای بند هفتم سیاست های اقتصاد مقاومتی یعنی امنیت غذایی و ذخایر استراتژیك گفته است: در سه سال گذشته، بخش كشاورزی همواره رشد اقتصادی مثبت داشت و حتی سال 94 كه رشد اقتصادی بخش خدمات بین صفر و یك و رشد اقتصادی بخش صنعت منفی بود، رشد اقتصادی بخش كشاورزی مثبت شد و این بخش توانست تا پایان سال 1394 به رشد مثبت یك تا 1.5 برسد.
به گفته وی، در سه سال گذشته تولیدات كشاورزی در بخش های مختلف 13.5 درصد افزایش داشت. همچنین در این مدت با رشد تولید چغندرقند، تولید شكر 300 هزار تن افزایش و واردات این محصول كاهش یافت.
سخنگوی دولت یادآورشد: در این مدت تراز بازرگانی بخش كشاورزی از منفی هشت میلیارد دلار به منفی سه میلیارد و 200 میلیون دلار رسید.

** صفرشدن تراز تجاری بخش كشاورزی در برنامه های اقتصاد مقاومتی
وزیر جهاد كشاورزی پیش از این درباره برنامه های این وزارتخانه در تحقق اقتصاد مقاومتی گفته بود، در بخش كشاورزی نگاه ما به تراز غذاست كه تلاش داریم آن را از تراز منفی به صفر برسانیم.
به گفته حجتی، در سال 1392 تراز غذای كشور 8.1 میلیارد دلار منفی بود كه سال 93 این رقم به 5.5 میلیار دلار منفی رسید؛ این بدان معناست كه تراز تجاری بخش كشاورزی 2.5 میلیارد دلار كاهش یافته است.
وی افزود: تلاش داریم در چارچوب اقتصاد مقاومتی و طبق برنامه، با كمك تولیدكنندگان و دولت این تراز را به سمت صفر برسانیم و خوشبینیم در یك افق قابل قبول، این كار را با حفظ منابع پایه انجام دهیم.
وزیر جهاد كشاورزی، «كاهش واردات و افزایش صادرات محصولات كشاورزی، برنامه ریزی، ایجاد و بهره برداری از ظرفیت های جدید تولید محصولات كشاورزی مانند آبزی پروری با فن آوری پرورش ماهی در قفس با ظرفیت 200 هزارتن در برنامه ششم توسعه، گسترش تعاملات و مناسبات با كشورهای جهان در زمینه كشاورزی، گسترش بكارگیری دستاوردهای تحقیقاتی و فناوری در بخش كشاورزی و توسعه فعالیت شركت های دانش بنیان» را از دیگر دستاوردهای دولت یازدهم در بخش كشاورزی برشمرد.

** دستاوردهای بخش كشاورزی از نمونه های اقدام و عمل است
وزیر جهاد كشاورزی با تاكید بر لزوم پیگیری و اجرای طرح های بخش كشاورزی در سال 95 گفت: دستاوردهای بخش كشاورزی در دولت یازدهم از نمونه های اقدام و عمل به سیاست های اقتصاد مقاومتی است.
محمود حجتی با یادآوری اینكه رئیس جمهوری در نخستین جلسه هیات دولت در سال جدید ضمن تاكید بر ضرورت توجه به منویات رهبر معظم انقلاب در اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی، خواستار اجرای طرح های تدوین شده بخش های مختلف در چارچوب اقتصاد مقاومتی شد گفت: رئیس جمهوری با بیان اینكه كاهش وابستگی كشور به خارج از مشخصه های اقتصاد مقاومتی است، از دستاوردهای بخش كشاورزی در ارتقای خوداتكایی و همچنین بهبود تراز غذایی كشور به عنوان شكل عملی اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی یاد كرد.
وی درباره خرید محصولات كشاورزی گفت: اتخاذ روشهای اجرایی برای خرید سریع كلزا و پرداخت به موقع از كشاورزان به منظور اجرای طرح 10 ساله افزایش تولید دانه های روغنی در مسیر اقتصاد مقاومتی و دستیابی به ضریب 70 درصدی خوداتكایی در تولید این محصول و كاهش وابستگی كشور به واردات روغن ضروری است.

** اولویت سال 95 تولید و صادرات بخش كشاورزی
با توجه به اهمیت بخش كشاورزی در اقتصاد كشور، معاون اول رئیس جمهوری یكی از مهمترین صحنه های اقدام و عمل در اقتصاد مقاومتی را « امنیت غذایی، تامین ذخایر راهبردی و استراتژیك كشور اعلام و تاكید كرد كه بخش كشاورزی در این زمینه نقش مهمی دارد.
وی، از مسائل مهم در اقتصاد مقاومتی را «كمبود آب» در كشور بیان كرد و افزود: كاهش آب های زیرزمینی و فرونشست زمین نتیجه برداشت های نادرست و بیش از اندازه از سفره های زیر زمینی است كه باید مورد توجه جدی قرار گیرد. كشاورزی از بخش هایی است كه بیشترین استفاده از آب را دارد بنابراین باید برای بهره برداری بهتر از آن، به سمت آبیاری مدرن حركت كنیم؛ این كار به منابع مالی زیاد نیاز دارد كه همه باید به آن كمك كنیم.
معاون اول رئیس جمهوری در ادامه از دیگر اولویت های مهم كشور در سال 95 را كه در دستور كار دولت قرار دارد، كشت های گلخانه ای تمام صنعتی عنوان كرد و گفت: این كار سبب ایجاد اشتغال و همچنین صرفه جویی در آب و خاك می شود.
وی به بخش دامپروری و تولید پروتئین در كشور نیز اشاره كرد و گفت: خوشبختانه این بخش ها در حال حركت به سمت صنعتی شدن است؛ نابراین باید دغدغه تولیدكنندگان این بخش را برای تولید با كیفیت و همچنین بازارهای صادرات رفع كنیم.